سینمای ایران با واژگان قاچاق و سرقت خو گرفته و غربیگی نمی‌کند، هر بار که اثری موفق بوده نسخه‌های غیر قانونی آن از کانال‌های تلگرامی و شبکه‌های ماهواره‌ای سر درآورده، این بار قاچاق فیلمها کمی پیچیده تر از دوره‌های گذشته است، نسخه‌هایی که با کیفیت عالی کپی رایت شده‌اند و از طرفی صحنه های سانسور شده را به همراه دارد! همین مسئله دلیلی بود که انگشت اتهام به سمت وزارت فرهنگ و ارشاد متولی اصلی سینما ایران باشد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، محبوبه اشرفی پیمان- سناریوی پیچیده قاچاق فیلم‌های سینمایی از صندلی خالی سالن‌های سینمایی گرفته تا قاچاق برنامه ریزی شده فیلم‌هایی که در انتظار مجوز اکران هستند، معادله پیچیده‌ای را برای صنعت سینمای کشور رقم زده است؛ شاید بتوان امروز ۲۱ شهریور ماه که به نام روز سینما در تقویم ایران نام گرفته بخشی از آن را تحلیل کرد.
سینمای ایران با واژگان قاچاق و سرقت خو گرفته و غربیگی نمی‌کند، هر بار که اثری موفق بوده نسخه‌های غیر قانونی آن از کانال‌های تلگرامی و شبکه‌های ماهواره‌ای سر درآورده، این بار قاچاق فیلمها کمی پیچیده تر از دوره‌های گذشته است، نسخه‌هایی که با کیفیت عالی کپی رایت شده‌اند و از طرفی صحنه‌های سانسور شده را به همراه دارد! همین مسئله دلیلی بود که انگشت اتهام به سمت وزارت فرهنگ و ارشاد متولی اصلی سینما ایران پیش ببرد.
هنوز شاهد دانلود تعدادی از فیلمها در شبکه‌های اجتماعی بودیم که آخرین روزهای مرداد ۳ فیلم سینمایی با کیفیت‌های بالا در دسترس مردم قرار گرفت.
داستان قاچاق فیلم‌های سینمایی و صیانت از حقوق پدیدآورندگان طی چند روز گذشته پای پلیس فتا را هم به میان کشید، به گونه‌ای که سازمان سینمایی کشور مسئله قاچاق فیلم‌های سینمایی را به قوه قضاییه و پلیس فتا گزارش داده طی این سرقت هنری سرهنگ داوود معظمی گودرزی رئیس پلیس فتای تهران بزرگ نیز با استقبال از دوره جدید فعالیت‌های ستاد صیانت از آثار و محصولات سینمایی، سمعی و بصری از اراده و آمادگی کامل پلیس فتا در کنار دیگر بخشهای فراجا برای کمک به اصحاب سینما و هنر، با انجام تمهیدات فنی برای شناسایی، مسدودسازی و برخورد با پایگاه‌ها و کانال‌های مختلف خبر داد.
در این بین، جعفر انصاری‌فر دبیر ستاد صیانت از محصولات فرهنگی و هنری وزارت ارشاد این قاچاق را به نوعی سازمان یافته عنوان کرد و گفت: با بررسی‌های مقدماتی صورت گرفته، مشخص شد با توجه به رعایت دقیق مراقبت‌های حفاظتی از جمله استفاده از دی‌سی‌پی برای بازبینی فیلمها، انتشار آثار خارج از سازمان‌های دولتی و احتمالاً از دفاتر فیلمها یا جشنواره‌های خارجی صورت گرفته است.
با تمام این تفاسیر و بسیاری از اما و اگرهایی که برای معمای قاچاق فیلم‌های سینمایی تعریف شد، اسماعیلی وزیر ارشاد در جمع خبرنگاران به انتشار نسخه غیرقانونی فیلمی واکنش نشان داده و گفت: این فیلم الان و پیش از نمایش در اختیار ما نبوده و نیست، بلکه در اختیار خود تهیه‌کننده است؛ یعنی اصلا در اختیار سازمان سینمایی نیست که آن را منتشر کنیم. اما هنوز جایی سوال برایمان باقی است تا چه زمانی قاچاق بلای جان سینمای ایران خواهد بود؟
سید احسان قاضی زاده هاشمی
سیداحسان قاضی زاده هاشمی با تاکید بر اینکه بخش عمده محصولات فرهنگی مربوط به آثار سینمایی و موسیقی است، به خبرنگار خبرگزاری خانه ملت می‌گوید: در تمام دنیا حق ویژه‌ای برای مولفان و پدیدآورندگان آثار فرهنگی در نظر گرفته شده است، در حال حاضر حق و حقوق پدید آورندگان آثار فرهنگی همچون کتاب بیشتر مورد توجه قرار گرفته است اما در مورد قاچاق آثار سینمایی و موسیقی خلاء در اجرا داریم و فقدان قانون برای قاچاق محصولات هنری نیست، بلکه موضوع ابزار نظارتی است؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید موضوعاتی که دارای عناوین مجرمانه هستند همچون پدیده قاچاق را به مراجع مربوطه نظیر دستگاه قضایی انعکاس دهد.
پخش کنندگان در واقع حلقه پایانی هستند
نماینده مردم فریمان و سرخس و بخشهای احمدآباد و رضویه در ادامه یادآور شد: بی تردید وزارت فرهنگ و ارشاد برای حمایت از آثار سینمایی باید با استناد به اسناد و موارد قانونی مرتبط با پدیده قاچاق مقابله نماید، این وزارتخانه می‌تواند با صنوف مختلف سینمایی و پخش کنندگان آثار هنر هفتم وارد تعامل شود، پخش کنندگان در واقع حلقه پایانی تولید، اکران و نمایش فیلم محسوب می‌شوند که به نوعی حامیان آثار سینمایی و حتی موسیقیایی در قالب چارچوب‌های تعیین شده قانون حمایت از آثار سینمایی هستند، بر همین اساس وزارتخانه فرهنگ و ارشاد به عنوان دستگاه مسئول و مدافع باید ورود داشته باشد.
پدیده قاچاق در قوانین رسمی کشور جرم انگاری شده است
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه بحثی به عنوان فقدان قانون در مورد قاچاق فیلم‌های سینمایی نیست، گفت: اراده و مقابله با جنبه‌های پیشگیری قاچاق از احکام قانونی است، که باید به صورت جدی پیگیری شود. پدیده قاچاق در قوانین رسمی کشور جرم انگاری شده است.
عرصه را برای تمام فیلمسازان باز کنید
وی با بیان اینکه باید فضا برای ورود تمام فیلمسازان فراهم شود تا وارد این عرصه شوند، یادآور شد: موقعیت و فضا برای تمام فیلمسازان باید فراهم شود تا این محصول فرهنگی بتواند جایگاه خود را پیدا کند، طبعا سینما یک صنعت است و برای پیشرفت در این عرصه باید تمام چرخ‌های آن یکجا و با هم بچرخند، برای رونق صنعت سینمای کشور نیازمند اقدام به فضاسازی و فرهنگ سازی است تا شاهد حمایت و پشتیبانی آن باشیم که مهیا شدن این شرایط بی تردید بر عهده وزارتخانه مربوطه یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
دستگاه‌های نظارتی اعلام کنند منشا قاچاق کجاست
قاضی زاده هاشمی با تاکید بر اینکه دستگاه‌های نظارتی مسئول رصد و پایش قاچاق فیلم‌های سینمایی هستند، اظهار داشت: منبع اصلی قاچاق از داخل یا خارج است و باید دستگاه‌های نظارتی که مسئول هستند اعلام و اقدامی برای ممانعت از قاچاق این محصولات کنند.
تقویت اخلاق حرفه‌ای را در هنر رعایت کنیم
غلامرضا منتظری عضو کمیسیون فرهنگی در مورد صیانت از آثار سینمایی به خبرنگار خبرگزاری خانه ملت می‌گوید: اگر قاچاق فیلم‌های سینمایی ادامه‌دار باشد، متولیان امر رصد کافی داشته و با متخلفان برخورد قانونی شود، برای کنترل و پیشگیری از هر گونه تخلف از جمله قاچاق باید به نکاتی توجه کنیم، نخست قوانین محکمی در این راستا تدوین کرده و همچنین تقویت اخلاق حرفه‌ای در هنر را رعایت کنیم تا حد و حدود مالکیت معنوی لحاظ گردد.
نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اخلاق حرفه ای در هنر یک بازخورد درونی با هزینه کم است، افزود: اخلاق حرفه ای در فرهنگ و هنر و نیازمند به نظارت بیرونی نیست که متاسفانه بر روی آن چندان کار نشده و مورد غفلت قرار گرفته است، باید بر روی این مسئله توجه بیشتر داشته باشیم که هزینه کمتری را دارد و مهمترین اصل حفظ امانت داری است.
اصل حرفه‌ای را در بحث امانتداری باور کنیم
نماینده مردم در مجلس یازدهم در ادامه یادآور شد: اگر اصل حرفه‌ای را در بحث امانتداری باور کنیم خیلی از تخلفات را مشاهده نخواهیم کرد، در کنار این مسئله سازمان سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد اگر خلاء، ضعف و تضاد قانونی موجود را اعلام کند کمیسیون فرهنگی به آن ورود خواهد داشت، تاکنون این چنین مواردی به کمیسیون ارجاع نشده است.
منتظری با تاکید بر اینکه مجلس فی بالبداهه به موضوعات و مسائل فرهنگی و هنری ورود نخواهد داشت، گفت: زمانی که نیاز دولت از سازمان‌ها گرفته تا نهادها اعلام شود، بی تردید کمیسیون تخصصی ورود پیدا خواهد کرد، کمیسیون فرهنگی در مجلس یازدهم تلاش کرد بیشترین ارتباط را با هنرمندان بخشهای هنری، ادبی و فرهنگی داشته باشد. قطعا اگر فرصتی برای کمیسیون فرهنگی ایجاد می‌شود بازدیدهای میدانی از سینماها و فیلم‌های در حال اکران خواهند داشت.
تشکیل ستاد بحران قاچاق فیلم باید در وزارت فرهنگ و ارشاد بررسی شود، ساختاری در وزارت ارشاد وجود ندارد که شاهد قاچاق فیلم‌های سینمایی نباشیم
وی در ادامه یادآور شد: بنده عضو سیاست گذاری فیلم کوتاه تهران و عضو سیاست گذاری شورای جشنواره تئاتر، عضو فعال سیاستگذاری مدل و لباس هستیم که با هر گروهی به نوعی ارتباط برقرار کرده و کم و کاستی های مطرح شده را دنبال خواهم کرد. قطعا تشکیل ستاد بحران قاچاق فیلم باید در وزارت فرهنگ و ارشاد بررسی شود، ساختاری در وزارت ارشاد وجود ندارد که شاهد قاچاق فیلم‌های سینمایی نباشیم.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم با تاکید بر اینکه تصمیم غیر اخلاقی قاچاق فیلم در دوره های مختلف صورت گرفته و مشخص نبوده با چه اهدافی شکل می‌گیرد؛ اظهار داشت: باید ریشه ها و علت‌های قاچاق فیلم مشخص شود، تا مشکلات این عرصه رفع و شاهد قاچاق در حوزه هنر نباشیم.
مراجع قضایی چه زمانی به قاچاق فیلم‌های سینمایی ورود دارند؟
رضا سعیدی‌پور عضو هیات مدیره انجمن سینماداران در مورد عدم عضویت ایران در قانون کپی رایت و معضلاتی که به دنبال داشته، به خبرنگار خانه ملت می‌گوید: اگر ایران عضو قانون کپی رایت بود انتظار می‌رفت، مراجع قانونی با پدیده قاچاق فیلم‌های سینمایی بتوانند برخورد کنند، در کشور به آسانی شاهد قاچاق فیلم سینمایی و سریال‌های شبکه خانگی به عناوین مختلف هستیم به فرض مثال، پلتفرم‌های داخلی در سایه دریافت مجوزهای حق پخش شروع به نمایش فیلم‌های روی پرده می‌کنند در چنین شرایطی توقع داریم سایر کشورها اقدام به قاچاق فیلم‌های سینمایی نکنند.
مدیرعامل شرکت نمایشگران پرده نقره ای با بیان اینکه در حال حاضر پلتفرم‌ها این قابلیت را دارند که به راحتی با فشار دادن یک کلید هر فیلمی که مخاطبان علاقمند هستند نمایش دهند، اظهار داشت: این مسئله نه تنها مختص به پلتفرم‌های داخلی نیست حتی در صدا و سیما هم شاهد گسترش این پدیده هستیم.
قوه مقننه قوانین محکمی برای صیانت از آثار نمایشی ارائه دهد
سعیدی‌پور با بیان اینکه قوه مقننه به عنوان نهاد قانون‌گذار باید قوانین محکمی در مورد صیانت از آثار سینمایی و سریال شبکه خانگی تصویب کند، می‌گوید: با توسعه صوت و تصویر فراگیر شاهد گسترش ابزار و تجهیزاتی همچون گوشی‌های هوشمند و تبلت که مجهز به برنامه‌ای مختلف نرم افزاری است روبرو هستیم، که به راحتی می توان فیلم‌های در حال اکران را در آن سوی مرزهای کشور تماشا کرد، بعید است با چنین تجهیزاتی نهادهای نظارتی بتوانند با پدیده قاچاق فیلم‌های سینمایی مقابله کنند. باید قوانین ویژه‌ای برای مقابله با قاچاق فیلمها در مجلس تصویب شود.
سرعت قاچاق فیلم‌های سینمایی بالا است
وی با تاکید بر اینکه به سرعت نور شاهد رشد تکنولوژی هستیم، یادآور شد: در گذشته شاید فیلم‌های بدون کیفیت و به صورت تصویر برداری از روی پرده سینما قاچاق می‌شد اما امروز با کیفیت عالی شاهد قاچاق فیلم‌های سینمایی هستیم، در حال حاضر حدود دو دهه از آن دوران می‌گذرد و با رشد تکنولوژی روبرو هستیم که به صورت نور بازخورد دارد. حرکت تکنولوژی امروز به سال نیست، در لحظه تکنولوژی در حال پیشرفت است، اگر 22 سال قبل می‌شد به گونه‌‌های مختلف با قاچاق فیلم مقابله کنیم، امروز نمی توانیم از این روش‌ها بهره بگیریم.
بودجه‌های دولتی انگیزه را از بسیاری فیلمسازان گرفته است
عضو هیات مدیره انجمن سینماداران ادامه داد: امروز ساخت فیلم‌های سینمایی به سمت بودجه‌های دولتی پیش رفته و فیلمسازان خصوصی جرات ندارند وارد این عرصه شوند و متاسفانه با قاچاق در عرض یک ساعت تمام سرمایه که قرار بود از اکران فیلم به دست بیاورند از دست می‌رود، امروز تولید فیلمی نسبتا خوب نیازمند هزینه‌ای بالغ بر 20 الی 25 میلیارد تومان است که بخش عمده‌ای از آن هزینه حقوق و دستمزد بازیگران است؛ با این اوصاف سرمایه گذار جرات نمی‌کند چنین سرمایه‌ای را وارد عرصه فیلم سازی کند و در پایان نگران قاچاق شدن آن باشد. از طرفی در نظر داشته باشیم فیلم سازی با بودجه دولتی زود بازگشت سرمایه دارد.
جای خالی سریال نمایش خانگی در رسانه ملی
عضو شورای صنفی نمایش با بیان اینکه خلاء تماشای فیلم اصیل ایرانی در بین خانواده‌ها بیداد می‌کند، یادآور شد: زمانیکه خانواده‌های ایرانی برای تماشای سریال نمایش خانگی روزشماری می‌کنند، جای خالی این سریال‌ها در رسانه ملی خود را نشان می‌دهد، در تمام دنیا متولیان امر تلاش می‌کنند تا مردم را پای رسانه ملی خود بنشانند اما رسانه ملی ما به دلیل ضعف عملکرد منجر به ریزش مخاطب شده است و مردم را به سمت سایر رسانه‌ها هدایت می‌کند.
دولت برای نگاه مردم فیلم بسازد
سعیدی پور با انتقاد از بودجه‌های کلان دولتی برای رضایت نگاه خود، اظهار داشت: دولت امروز در بخش فیلمسازی کلی هزینه می‌کند برای نگاه دولت؛ فیلم و سریال باید در رسانه ملی برای مردم ساخته شود چرا باید مردم از حداقل تفریح مثل سینما رفتن محروم باشند و فیلمسازان جرات نداشته باشند به دلیل قاچاق، وارد عرصه فیلم سازی شوند.
رسانه ملی مسیر قاچاق فیلم‌های سینمایی را فراهم کرد
وی بخشی از قاچاق فیلمها را مربوط به عملکرد صدا و سیما دانست و گفت: امروز رسانه ملی حداقل‌هایی که می‌توانست در اختیار سینمای کشور باشد از این صنعت گرفته است، بیلبوردهای شهری ظرفیت تبلیغ فیلم‌های سینمایی دارند که در اختیار تبلیغات برنامه‌های بی مخاطب رسانه ملی قرار گرفته است، مردم باید تشویق به دیدن فیلم سینمایی شوند، چرا امروز فیلمسازان تبلیغات فیلم‌های خود را در اختیار ماهواره‌ها قرار داده‌اند؟ قیمت‌هایی که رسانه ملی برای تبلیغات فیلم‌های سینمایی دریافت می‌کند به قدری وحشتناک است که تهیه کنندگان پشیمان می‌شوند.
خلا فیلم ایرانی در جامعه نمایان است/ قاچاق بلای جان فیلم‌های در انتظار اکران
عضو شورای صنفی نمایش با تاکید بر اینکه خلاء و تشنگی تماشای فیلم‌های ایرانی خوب در بین مردم موج می‌زند، یادآور شد: در دوران‌های گذشته برخی از سریال‌ها به قدری جذاب ساخته می‌شد که کسی در ساعت پخش آن فیلم در خیابان‌های شهر نبود، همگی پای فیلمها و سریال‌های پرمخاطب نشسته بودند. تصیمات نادرست مدیران در عرصه فرهنگ و هنر، سینما این میراث به یادگار مانده هنر هفتم را با عملکرد نامطلوب خود از مردم گرفته است و امروز شاهد قاچاق فیلم‌هایی در پلتفرم‌ها هستیم که اجازه اکران آنها داده نشده است.
سعیدی پور با تاکید بر اینکه اعضای کمیسیون فرهنگی باید بین مردم در سالن‌های سینمایی باشند، اظهار داشت: انتظار می‌رود نمایندگان مردم در خانه ملت با مردمی که سینما را دوست دارند به تماشای فیلم بنشینند و ذائقه جامعه را در فیلم و سینما مدنظر قرار دهند، اگر قرار است کمکی از سوی قوه مقننه به صنعت سینمایی کشور صورت بگیرد باید خلاء‌هایی همچون قاچاق و کمبود مخاطب را از نزدیک رویت کنند. طی ادوار گذشته شاهد حضور اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در بین مردم و هنر دوستان بودیم اما در دوره یازدهم نمایندگان کمتر در بین مردم حضور یافته اند.
فیلمی که در ایران ساخته و در خارج اکران می‌شود
وی در ادامه اظهار کرد: چرا فیلمی که با سرمایه این سرزمین ساخته شده مجوز اکران نمی‌گیرد و خارج از مرزهای کشور به صورت قاچاق اکران می شود، اگر این فیلمها که انتقادهایی نیز بر آن وارد است در داخل کشور مورد اصلاح قرار می‌گرفت نه قاچاق می‌شد و نه شاهد خسارت به صاحبان اثر بودیم.
فرزندان ما با سینما رفتن غریبه خواهند شد
عضو هیات مدیره انجمن سینماداران در ادامه تاکید کرد: امروز در سایه سیاست‌های نادرست مدیریتی شاهد رشد قاچاق فیلم‌های سینمایی هستیم؛ فیلمی قرار بود روی پرده سینماهای کشور باشد امروز به صورت قاچاق در شبکه‌های مختلف خانگی پخش می‌شود، مردم نیاز دارند با خانواده و دوستان به سینما بروند. جدایی مردم از سینما به بخشی از آن سیاست‌های نادرست بازمی گردد که اگر شرایط به همین وضعیت ادامه داشته باشد بی تردید فرزندان ما با سینما رفتن غریبه خواهند شد.
ارزانترین تفریح رفتن به سینما است
عضو شورای صنفی نمایش با بیان اینکه مردم ما بارها ثابت کرده‌اند پای این نظام و آرمان‌ها انقلاب هستند، گفت: مردم امروز به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی از بسیاری تفریحات خود چشم پوشی می‌کنند، ارزانترین تفریح رفتن به سینما است که با سیاست نادرست مدیران این عرصه از آنها نگیرید، صنعت سینمایی کشور می‌تواند در خدمت مردم باشد و به لحاظ مادی قدرتمند عمل کند چرا این فرصت را از کشور می‌گیریم .
سعیدی پور در پایان خاطرنشان کرد: فیلمی قاچاق می‌شود که متقاضی دارد، مردم تشنه فیلم خوب ایرانی هستند که برخاسته از فرهنگ غنی این مرز و بوم است، این نیاز چرا باید به واسطه قاچاق از سایرها کشورها در اختیار مردم قرار بگیرد، اگر خود دولت این نیاز عموم جامعه را تامین کند بهتر نیست تا اینکه آن را از سایر مراجع و مسیرها بتوانیم بدست آوریم، صنعت تنها پتروشیمی و فولاد نیست امروز صنعت سینمایی کشور قربانی سیاست نادرست شده است. سالن‌های سینمایی کشور امروز باید میزبان فیلم‌های پرمخاطبی بود که قاچاق می‌شوند.
در پایان باید بگوییم؛ سینمای ایران علیرغم موفقیت‌های چشمگیر و منحصربفرد خود، همچنان در ابتدایی‌ترین نوع پخش و تعامل با مخاطب قدم برنداشته است. قاچاق فیلم نه موضوعی جدید بلکه اولیه‌ای تکرار شونده در طول دهه‌های متمادی است. از وزارت ارشاد تا تهیه کننده عاملینی هستند که مرجع پاسخگویی و مسولیت آثار را دارند و در این زمینه سینمای ایران هنوز بی دفاع و حصار است./
انتهای پیام/
آیینه رسانه ها :
چند نما از سیمای سینمای قاچاق زده ایران / خبرگزاری خانه ملت
